دانشپژوه دوره دکتری رشته فقه و حقوق قضایی جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
این پرسش مطرح است که قاعده اقدام چه کار بردی در ابواب مختلف فقه و حقوق دارد؟ به عبارت دیگر تمسک به این قاعدة چه نتایج فقهی حقوقی را در پیخواهد داشت؟. با توچه به این دو پرسش اهمیت قاعده اقدام به عنوان یکی از قواعد که مستند بسیار از احکام فقهی و حقوقی در موضوعات مهم مدنی و کیفری قرار گرفته است روشن میگردد. این قاعده در کتب فقهی به صورت مستقل کمتر مورد توجه قررار گرفته و از این رو تحلیل ادله و توضیح زوایای مبهم آن اهمیت فراوان دارد. برای اثبات این قاعده به ادله متعددی استدلال شده. که از مهم ترین آن روایات، بنای عقلا و اجماع است، پژوهش صورت گرفته در این تحقیق بصور تحلیل و کتاب خانهای بوده است و نتیچه حاصله از این تحقیق مبتنی بر این مهم است که هر شخص که با علم و آگاهی بطور مجانی و تبرّعی عملی را مرتکب شود که موجب تلف یا نقص در مال و جان خود گردد، طبق قاعده اقدام موجب سقوط ضمان و معافیت و مسئولیت دیگری نسبت به مال و جانش گردید است.