اهداف مجازاتها در سیاست جنایی اسلام

مجازات از منظر سیاست جنایی اسلام، کیفری است که برای حفظ مصلحت جامعه و در راستای حفظ نظام اجتماعی، درمقابل سرپیچی افراد از قوانین و دستورات خداوند، برای مرتکبین جرم وضع شده است. به‌طورکلی مجازات‌های کیفری دارای اهدافی خاصی است که هم در حقوق عرفی و هم در حقوق کیفری اسلام مدنظر قرار دارد. هدف از مجازات‌ها در حقوق کیفری ارعاب مجرم، سزا دادن، اصلاح و بازپروری، ناتوان‌سازی وی، عدالت ترمیمی و رضایت مجنی علیه است. اما اهدافی که سیاست جنایی اسلام در پی آن است عام‌تر و وسیع‌تر از اهداف حقوق کیفری عرفی است؛ زیرا اسلام علاوه بر اهداف دنیوی که منطبق با اهداف حقوق عرفی یا کیفری نوین هست، اهداف دیگری به‌عنوان اهداف اخروی نیز دارد که همان سعادت بشر در آخرت است. ازاین‌رو اهداف مجازات‌ها در سیاست جنایی اسلام در راستای برقراری قسط و عدالت، اصلاح و بازپروری مجرمین، بازدارندگی عمومی و خصوصی و هم‌چنین جبران خسارت بزه دیده و پاسداشت از حریم الهی و دفاع از جامعه و ارزش‌های آن است. تمام مکاتب اعم از وحیانى و مادى، به دنبال تأمین عدالت در بُعد فردى و اجتماعى می‌باشند. هیچ مکتبى نمی‌تواند نسبت به عدالت بى تفاوت باشد و لااقل شعار عدالت‌خواهی سر ندهد. مکتب اسلام که نشأت‌گرفته از حکمت و عدالت ربوبى است، تمام دستورها و مقررات خود را بر اساس عدالت و براى تأمین آن در زندگى فردى و اجتماعى انسان تشریع نموده است که این عدالت در بُعد جزایى نمود بیش‌تری دارد. بدون تردید مجرم با ارتکاب جرم، از طرفى حرمت احکام الهى را می‌شکند و قانون دینى را نقض می‌کند و از طرفی دیگر به حقوق افراد و جامعه تجاوز می‌کند. ازاین‌رو از یکی از مهم‌ترین اهداف حقوق کیفرى اسلام حفظ نظام اجتماعى و دینى است و این هدفِ بلند تأمین نمی‌شود، مگر این‌که انسان‌ها از طریق اصلاح و تربیت یا از طریق ارعاب و ترس از مجازات، از ارتکاب اعمالى که ارکان نظام اجتماعى را خدشه دار می‌کند بازداشته شوند.